از غار ثور تا مکه
حرکت پیامبر از غار ثور به طرف مدینه
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله و سلم)روزچهارم ربیع الاول سال سیزدهم بعثت درهجرت به سمت مدینه، مدتی رابه غارثور که در اطراف مکه بودپناه بردتا از مشرکان مکه که در جست وجوی او بودند،رهایی یابد و پس از سه روز ازغارثور(غارثوردر جنوب مکه نقطه مقابل مدینه دردامنه کوه ثورقراردارد)خارج شدوبه طرف مدینه حرکت کردچنانکهدرقرآن به این موضوع اشاره شده است که میفرمایید:«اگر پیامبر را یارى ندهید، یقیناً خدا او را یارى مىدهد چنان که اورایارى داد هنگامىکه کافران ازمکه بیرونش کردند در حالى که یکى ازدو تن بود،آن زمان هردو درغار [ثور نزدیک مکه]بودند،همان زمانىکه به همراهش گفت:اندوه به خودراه مده خداباماست.»(توبه /40)
از این آیه اینگونه برداشت می شودکه پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله و سلم) دراین غار تنها نبوده است و شخص دیگری نیزبا ایشان بوده دراینکه همراه پیامبر درغار ثور چه شخصی بوده است،اختلافی وجود نداردوبیشتر منابع اسلامی اذعان دارندکه آن شخص ابوبکر بوده استمشرکان بابستن تمام راه های خروجی مکه سعی درجلوگیری ازحرکت پیامبراسلام(صلی الله علیه وآله و سلم)داشتنداماخداوند عنکبوت را مامور کرد تا تارهای خود را بر در غار بتنندامرخداونددرآستانه ورودی درغارتخمگذارى کردند.
قیافه شناس معروف مکه"ابوکُرَّز" که ردپای پیامبر(صلی الله علیه وآله و سلم)رامی شناخت،باعده اى تابه سمت غار آمدند، ولى با مشاهده تار عنکبوت وکبوتران بردرغار ازیافتن پیامبر ناامید شده و بازگشتند.در شب چهارم حضرت على(علیه السلام)سه شترو یک راهنمای راه براى پیامبر(صلی الله علیه وآله و سلم)فرستادو آن حضرت شبانه به سمت مدینه حرکت کرد.
ورود پیامبر به دهکده قبا
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله و سلم)روزدوشنبه دوازدهم ربیع الاول به محله قبا نزدیک مدینه رسید(قبا دردوفرسخى مدینه مرکز قبیله بنى عمرو بن عوف بود)رسول اکرم(صلی الله علیه وآله و سلم) پس از رسیدن به آنجادرمنزل بزرگ قبیله؛ «کلثوم بن هدم»که گروهى از مهاجران و انصارنیزدر انتظار پیامبر(صلی الله علیه وآله و سلم)بودندساکن شد
پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)تاآخر هفته درآنجا توقف داشت که دراین فرصت شالوده مسجدى رابراى قبیله بنى عمروبن عوف راپایه گذاری کردوپس ازملحق شدن حضرت على(علیه السلام)وهمراهانش در روزجمعه شانزدهم ربیع الاول، قبا را ترک و به سوى مدینه حرکت کرد.
هجرت على(علیه السلام)از مکه
رسول خدا (صلی الله علیه وآله و سلم)در یکی ازشبهایی که درغارثور باامیرالمومنین (علیه السلام)ملاقات کردبهاوفرمود:"کهدرروز روشن باصداى رسا اعلام کند هرکس پیش محمد امانتى دارد یااز اوطلبکار استبیاید وطلبش رابخواهد و پس ازآن علی(علیهالسلام)مقدمات سفرفواطم(فاطمه دختررسول خداو فاطمه بنت اسدو فاطمه بنت زبیر)رابه نزدپیامبرفراهم کند
حضرت على(علیه السلام)بعدازسه روزاقامت درمکه وانجام وصایاى پیامبر(صلی الله علیه وآله و سلم)که روز هفتم ربیع الاول سال اول هجرى سه روز پس ازهجرت رسول خدا ،حضرت على(علیه السلام)از مکه به سوى مدینه هجرت کردندتاپانزدهم همان ماه در محله قبا به پیامبر ملحق شد
منابع
اسد الغابه، ج 3، ص 285 السیرة النبویة، ج 2، ص 107 تاریخ ابنخلدون، ج 2، ص 346
تاریخ مفصل اسلام، ص 67 السیرة النبویة، ج 2، ص 52
فروغ ابدیت، ص 423 تاریخ ابنخلدون، ج 2، ص 346
مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج 7 ، ص 2، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374 ش؛ مفاتیح الغیب، ج 16، ص 50؛ علامه مجلسى، بحار الأنوار، ج 19، ص 33، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404ق؛ أبو الفداء اسماعیل بن عمر بن کثیر الدمشقى ( ابن کثیر)، البدایة و النهایة، ج 3، ص 184، بیروت، دار الفکر، 1407ق.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.